Dansthriller naar het beroemde boek van Oscar Wilde
Na de succesvolle familievoorstellingen Narnia en GRIMM slaan choreografen Ernst Meisner en Marco Gerris dit seizoen opnieuw de handen ineen en presenteren ze hun eerste gezamenlijke productie voor volwassenen: Dorian. In deze bewerking van The Picture of Dorian Gray, het beroemde boek van Oscar Wilde uit 1891, kiezen de twee voor een thrillerachtige benadering vol spanning en suspense. Naast de dansers van de Junior Company en ISH Dance Collective werken dit keer ook dansers van Het Nationale Ballet aan de productie mee.
Meisner en Gerris volgen in hun productie de verhaallijn van Wilde’s boek, maar plaatsen het verhaal in een excentrieke, eigentijdse setting. Hoofdpersoon Dorian slaat in zijn zucht naar schoonheid en adoratie volkomen door, met alle gevolgen van dien. Hij belandt in een neerwaartse spiraal en raakt verstrikt in een labyrint waarin hij realiteit en fantasie niet meer kan scheiden. Net als in Narnia en GRIMM laten Meisner en Gerris ook bij Dorian verschillende dansstijlen op verrassende wijze samenvloeien tot een bruisende mix van hiphop en ballet.
Nieuwe, live uitgevoerde muziek
Joey Roukens, een van Nederlands bekendste jonge componisten van dit moment, schrijft speciaal voor Dorian een nieuw avondvullend muziekstuk. Hij componeerde de afgelopen jaren werken voor diverse Nederlandse en internationale orkesten, waaronder het Koninklijk Concertgebouworkest, waarvan hij ‘composer in residence’ was. Meisner en Roukens werkten al eerder samen voor het ballet In Transit. In de grotere theaters wordt Roukens’ nieuwe compositie live uitgevoerd door Het Balletorkest.
The Picture of Dorian Gray
Oscar Wilde’s filosofische roman The Picture of Dorian Gray gaat over het streven om eeuwig jong te blijven en je daarin volledig te verliezen. Dorian Gray, de hoofdpersoon, wenst dat hij altijd zo jong en knap zal blijven als hij oogt op het schilderij dat zijn vriend Basil van hem heeft gemaakt en dat zijn afbeelding op het schilderij in zijn plaats ouder en lelijker wordt.
Eindtijd voorstelling: 21.25 UUR (Inclusief pauze)
Choreografie
Ernst Meisner en Marco Gerris
Muziek
Joey Roukens
Persquotes
"GRIMM is zonder twijfel de fantasierijkste dansvoorstelling van dit theaterseizoen" - Trouw
"Het. Is. Ge-wel-dig. Narnia is een sprookjesballet, waarbij de Junior Company de handen ineen heeft geslagen met de dansers van ISH. Ballet gemengd met hiphop. En werkelijk alles valt op zijn plaats in dit verhaal, waarin kinderen in een sprookjeswereld belanden (…) dit mag u uw (klein)kinderen niet ontzeggen" - De Telegraaf
Theaterkrant Keuze van de Criticus: "Het Nationale Ballet (HNB) brengt in coproductie met ISH Dance Collective en de eigen Junior Company een zinnelijke, wervelende en briljant gedanste versie van de roman door choreografen Ernst Meisner en Marco Gerris."
"Meteen de ontmoeting in het begin tussen Dorian en Basil zet de toon: de excellente klassieke danser Giorgi Potskhishvili (tweede solist bij HNB) als Dorian en de breakdancer Oscar Starink (van ISH) als Basil drukken in elk hun eigen idioom hun rollen uit."
Volkskrant ★★★★★:"‘Dorian’ levert groots commentaar in een overweldigende versmelting van dans, muziek, videokunst en scenografie",
"Kunstenaar Luca Andrea Stappers verbeeldt de giftige transformatie van het schilderij met een continue livecreatie van het podiumbrede videokunstwerk. Dat hij zich onaantastbaar waant wordt imponerend vertolkt door de charismatische danspersoonlijkheid van tweede solist Giorgi Potskhishvili."
"Andere rollen zijn eveneens spannend bezet, of ze nu uit de creatieve hiphopunderground van ISH komen of stevig klassiek zijn geschoold als de dansers van de Junior Company."
Trouw Dans ★★ Muziek ★★★★: "De compositie is een amalgaam van muziekstijlen dat aan een stuk door verrast. Van elegante strijkers tot brute cellopartijen, er wordt zelfs rumoer geslagen uit een stuk ijzer van de ijzerboer."
"GRIMM is zonder twijfel de fantasierijkste dansvoorstelling van dit theaterseizoen" - Trouw
"Het. Is. Ge-wel-dig. Narnia is een sprookjesballet, waarbij de Junior Company de handen ineen heeft geslagen met de dansers van ISH. Ballet gemengd met hiphop. En werkelijk alles valt op zijn plaats in dit verhaal, waarin kinderen in een sprookjeswereld belanden (…) dit mag u uw (klein)kinderen niet ontzeggen" - De Telegraaf
Na hun succesproducties Narnia en GRIMM slaan balletchoreograaf Ernst Meisner en hiphopchoreograaf/regisseur Marco Gerris opnieuw de handen ineen. Baseerden ze zich eerder op respectievelijk een fantasy-jeugdboek van C.S. Lewis en de sprookjes van Grimm, dit keer duiken ze de diepte in met Oscar Wilde’s The Picture of Dorian Gray. “Wat ons vooral aansprak was het thrillergehalte van het verhaal. Het is regelmatig behoorlijk ‘spooky’, bijna horror.”
Al komen ze uit totaal verschillende werelden, inmiddels vormen Marco Gerris en Ernst Meisner een bijna vanzelfsprekende creatieve twee-eenheid. Gerris, oprichter en artistiek leider van hiphopdansgezelschap ISH Dance Collective: “Ernst en ik hebben zó’n energie en level met elkaar dat we elkaar feilloos aanvoelen in wat we wel en niet willen. Ik zeg wat, hij zegt wat, en in rap tempo bouwt zich dat op naar een voorstelling.” Meisner, artistiek coördinator van de Junior Company van Het Nationale Ballet: “Over wat we willen laten zien en willen overbrengen, denken en voelen we hetzelfde. Dat hoeven we niet uit te leggen.” Gerris, lachend: “Het is bijna éng harmonieus.”
Het was mediapresentator – en fan van Narnia en GRIMM – Chazia Mourali die hun de suggestie deed om ‘eens iets te doen met’ The Picture of Dorian Gray. Meisner: “Dat idee heeft daarna eerst een tijd gesudderd, maar op een dag zeiden Marco en ik: ‘We moeten toch eens uitzoeken wat Wilde’s roman óns zegt, wat wij ermee kunnen’.”
Gerris: “We wilden na twee familievoorstellingen ditmaal sowieso een meer volwassen thema aansnijden, zowel inhoudelijk als qua danstaal dieper in de materie duiken, en instinctief voelde Wilde’s boek als de perfecte inspiratiebron daarvoor.” Meisner: “Er zitten zóveel geweldige thema’s in het boek, zóveel spannends en ook zóveel dat ook vandaag de dag nog speelt.”
Want The Picture of Dorian Gray mag dan uit 1891 dateren, de wens van hoofdpersoon Dorian om eeuwig jong te blijven, refereert duidelijk aan onze huidige obsessie om ons op social media van onze mooiste en beste kant te laten zien. En aan hoe we onszelf daarin kunnen verliezen. Meisner: “In het boek wordt Dorian door een vriend, Henry, meegetrokken in een decadente, op uiterlijk vertoon gerichte wereld, maar het is Dorian zelf die doorslaat, die de ene na de andere misstap begaat, en zichzelf uiteindelijk volledig kwijtraakt.”
Gerris: “Hoe populairder hij wordt, des te eenzamer hij is. Net als in deze tijd: kijk naar al die wereldsterren die gemaakt én gekraakt worden door de media. Wie van hen leidt nu echt het leven dat ze willen leven? En hadden ze op voorhand de gevolgen van hun beroemdheid kunnen overzien, hadden ze dan nog dezelfde keuzes gemaakt?”
Meisner: “We werpen in Dorian dan ook de vraag op: ‘Ben jij in zekere zin niet ook Dorian, zijn we niet allemaal een beetje Dorian?’”
Voor hun nieuwe productie werkten Meisner en Gerris samen met een vooraanstaand artistiek team. Zo werd de muziek geschreven door Joey Roukens, een van de opvallendste hedendaagse componisten van dit moment. Gerris: “Het is verbluffend hóe goed hij onze bedoelingen heeft aangevoeld. Zelfs zonder één enkele pas te choreograferen, zagen we het verhaal meteen helemaal voor ons.”
En naast decor- en kostuumontwerper Dieuweke van Reij drukt ook live-tekenaar Luca Andrea Stappers een belangrijk stempel op de voorstelling. Meisner: “Niet Dorian, maar het van hem gemaakte schilderij vangt in Wilde’s boek alle klappen op; bij elke misstap die Dorian zet, wordt niet hij, maar zijn portret lelijker en ouder. Dat aspect moest ook een plek in onze productie krijgen.” Gerris: “En Luca haalt daarbij alles uit de kast. Hij werkt met houtskool, ecoline en inkt, maar gebruikt ook tal van special effects.”
De cast van ruim dertig dansers telt behalve dansers van de Junior Company en ISH Dance Collective dit keer ook enkele dansers van Het Nationale Ballet, onder wie – in de premièrecast – solisten Giorgi Potskhishvili, die de titelrol vertolkt, en Anna Tsygankova. In choreografisch opzicht zal Dorian, net als Narnia en GRIMM, weer een uitbundige mix stijlen laten zien, waarbij breakdance-spins en -salto’s niet onder doen voor balletpirouetten en hoge zweefsprongen. Meisner: “Onze kracht schuilt juist in onze totaal verschillende achtergronden. Door uiteenlopende dansstijlen te gebruiken, worden de mogelijkheden alleen maar groter.” Gerris: “Het gaat ons vooral om de kruisbestuiving.” Meisner: “Soms ‘shinen’ de hiphoppers, soms de balletdansers, maar nóg leuker is het wanneer alles in één nieuwe, eigen taal samenkomt.”
The Picture of Dorian Gray is de enige gepubliceerde roman van de van oorsprong Ierse schrijver Oscar Wilde (1854-1900). Aanvankelijk schreef Wilde een korter werk, dat in 1890 in Lippincott’s Monthly Magazine werd gepubliceerd. Hij veranderde daarna het nodige aan het verhaal, breidde het verder uit en in 1891 verscheen het in boekvorm (een aantal van die boeken is bewaard gebleven).
Wilde’s roman handelt over het streven om eeuwig jong te blijven en je daarin volledig te verliezen. Hoofdpersoon Dorian Gray wenst dat hij altijd zo jong en knap zal blijven als hij oogt op het schilderij dat zijn vriend Basil van hem heeft gemaakt. Zijn droom komt uit: niet hij, maar zijn portret wordt steeds ouder en lelijker. Innerlijk wordt Dorian echter wel steeds lelijker en kwaadaardiger; gewetenloos begaat hij de ene na de andere misstap, met alle gevolgen van dien.
Hoewel critici het boek aanvankelijk scherp veroordeelden – ze vonden het zowel moreel als geestelijk verdorven – is The Picture of Dorian Gray nog altijd een bron van inspiratie: talloze film- en operaregisseurs, theater- en televisiemakers gaven er hun eigen interpretatie aan.
Lees hier het interview als pdf
